Auteursrecht: wanneer het fout gaat

"Ach, ik gebruik gewoon die foto, de fotograaf komt er toch niet achter!"

Voor het gebruik van een foto, zeker bij commerciële doeleinden, zal een fotograaf een vergoeding vragen. De hoogte hiervan zal over het algemeen afhangen van de soort media, verspreidingsgebied, doel, etc.. De fotograaf levert in feite een product of dienst en daarvoor moet gewoon betaald worden.

Wordt een foto toch gebruikt zonder de vereiste toestemming en de fotograaf komt er achter, dan kan hij middels een aantal sancties compensatie afdwingen bij degene die verantwoordelijk is voor de publicatie of gebruik. Zeker in het geval dat een foto ingezet wordt voor een commercieel doel. In dit blog item komen een aantal van die sancties aan de orde die een fotograaf kan (laten) opleggen bij oneigenlijk gebruik.

Bezint eer ge begint...

Allereerst een schadevergoeding, zeg maar een boete, voor het gebruik zonder toestemming. Een professioneel fotograaf haalt z'n inkomen uit het verkopen van foto's. Als een foto gebruikt of gepubliceerd wordt dan zal daar een vergoeding tegenover staan. Vergelijk het met het gebruik van muziek, voor iedere keer als muziek publiekelijk ten gehore wordt gebracht horen daar ook auteursrechten voor afgedragen te worden.

Nu hoor je vaak: "ja maar je hebt de foto al gemaakt, dus waarom zou ik moeten betalen?". In feite betaal je ook niet voor het maken maar voor het gebruik van het beeld.

Naast de schadevergoeding kan de fotograaf ook eisen dat de foto direct verwijderd wordt (online publicatie), de gehele publicatie ingeleverd moet worden voor vernietiging (gedrukte publicatie) en zelfs (een deel van) de winst aan hem wordt uitgekeerd! Verder is het bij overtredingen van het auteursrecht mogelijk om alle kosten voor juridische bijstand en voor het uitvoeren van een eventueel vonnis te verhalen op de partij die de overtreding heeft begaan.

Vaak hoor je als het gaat over de hoogte van de schadevergoeding "maar dit is ook promotie voor de fotograaf dus het geeiste bedrag is te hoog" en ook naamsvermelding wordt aangedragen als excuus, hier kom ik in een volgende item op terug.